In interview met zandkunstenaar Immanuel Boie. ‘Ik noem mezelf ook ‘De Zanderling’, want ik wil graag gezien worden als een zonderlinge zendeling die mensen verwondert met zand.’ Immanuel ontdekte zijn tekentalent op zijn elfde naar eigen zeggen omdat hij geen tv had thuis. Uit verveling ging hij maar tekenen. Van het een kwam het ander.
Kun je iets over jezelf vertellen?
Ik ben in een christelijk gezin opgegroeid. Ik tekende als tiener voor het christelijk kinderblad ‘de Goede Herder’ van In De Ruimte. Sinds mijn puberteit cultiveer ik mijn ‘anders zijn’. Zo tekende ik naast evangeliserende stripverhaaltjes ook spotprenten van de meest gehate leraars om die dan in stickervorm te verkopen onder zijn medestudenten. Zo headbangde ik als een flipperkast op metal en hardrock, maar wel met christelijke teksten.
Zo leerde ik mijn droomprinses kennen op mijn 15de en bouwde ik later voor haar een slottoren, mijn droomhuis… als brievenbus in de voortuin van ons huis-met-de-gele-ramen.’ Immanuel twijfelde tussen kunst studeren of onderwijzer worden. Hij werd leraar in muzische vakken voor kinderen met een beperking. Hij twijfelde trouwens veel. Of hij zot was en de rest van de wereld normaal, of dat het misschien juist andersom was, bv. Hij is zo’n warhoofd dat zijn vrouw vond dat hij zich niet ‘De Zanderling’ moest noemen, maar ‘De Verstrooide’. Ook toepasselijk.
Immanuel is zo’n warhoofd dat zijn vrouw vond dat hij zich niet ‘De Zanderling’ moest noemen, maar ‘De Verstrooide’.
Ondertussen maakte ik talloze filmpjes met zandkunst voor kerken en bedrijven, en geef ik workshops zandtekenen, maar het liefst treed ik op: Kerstvoorstellingen, Paasshows, optredens met orkesten en koren… Zand strooien doe ik volop! Maar nooit in de ogen. Kerst 2023 is zo goed als volgeboekt, maar boekingen voor Pasen en Kerst 2024 of 2042 als je wil, kunnen nu al, hoor.
Wanneer en hoe is jouw werk als zandkunstenaar ontstaan?
13 jaar geleden ontdekte ik op youtube Kseniya Simonova, die Ukraïn’s got talent won met een filmpje over de (vorige) oorlog. Ik organiseerde toen zelf kleinschalige christelijke feestjes, concerten, en festivals en was altijd op zoek naar special acts. Buiten meisjes die dansten en jongens die rapten of een rockbandje hadden, vonden we weinig ‘andere’ acts. Ik dacht een aanzet te geven door een eerste experiment met zandtekeningen, en werd door één van de rockbands gevraagd om met hen mee op te treden.
Met enkele van die muzikanten deed ik het Kerstverhaal voor minderbedeelden, en later in mijn eigen kerk. Toen ging de bal aan het rollen. Iedere Kerk, school en elke vereniging wil iets ‘gezelligs’ met Kerst, en zo begon ik ook aan Paasoptredens. Een orkest vroeg me dat jaar The Lord Of The Rings te illustreren, en zo rolde ik die wereld ook binnen.
Wat is je doel hiermee?
Optreden met een orkest is altijd spektakel: muziek waar de spetters van af vliegen, en zandkorreltjes die in het rond vliegen: een prachtige combinatie. Maar het leven is méér dan ‘brood en spelen’… Alle muziek, elke afbeelding heeft invloed op ons. De populairste muziek en films zijn tegenwoordig helaas zwanger van de duisternis. Ik hoop tussen de zandkorreltjes een stukje Licht in het donker te laten schijnen. Zanderige hoopjes hoop in bange tijden te maken. En dat kan omdat mijn Hoop in Hem is die het Licht IS.
Zanderige hoopjes hoop in bange tijden te maken. En dat kan omdat mijn Hoop in Hem is die het Licht IS.’
Vind je het leuk om te doen, of is het ook spannend/stressvol?
Het is vooral leuk. Tekenen op papier vind ik eerlijk gezegd even leuk, maar naar zandtekeningen is veel meer vraag. Af en toe is het ook spannend. Als de techniek het laat afweten, of als je voor tieners optreedt die er niet zelf voor kiezen, maar ‘moeten’ van school. Het spannendst vond ik trouwens een optreden op een tattoobeurs in de Ahoy in Rotterdam.
Ik tekende daar het evangelie, begeleid door een mix van rocknummers, met de symboliek die je in tattoos overal ziet: de slang, kruisen, het ‘heilig hart’, magere hein die denkt gewonnen te hebben als Jezus sterft, de graven die opengaan uit Mattheus 27,… stoere en voor kerkgangers soms tegen de borst stotende beelden. Ik probeerde zo Griek te zijn met de Grieken, Jood met de Joden. Ik bleek de enige te zijn die op het eind van zijn act zijn kleren nog aan had. Letterlijk elke podiumartiest stripte. Maar net op die plaats het evangelie mogen brengen, was niet alleen spannend, maar gaf me een enorme bewogenheid voor al die dolende zielen.
Waar treed je meestal op, en wat vind je het leukst om te doen?
Niet op beurzen, alleszins. Walking dinners waar ik ‘levend behang’ ben, doe ik liefst niet meer. Ik treed het vaakst op in kerken. In scholen, theaterzalen, en bij evenementen van bedrijven of verenigingen, maar de vreemdste plaats waar ik mocht optreden was toch wel op een begraafplaats… rond Kerst. Het allerliefst breng ik ‘Sand, Rock and Metalpassion’ mijn evangelie met een mix van 70 stevige nummers voor (hard)rockliefhebbers. Daar is echter nauwelijks vraag naar. Festivalorganisatoren zoeken alleen bands, en voor kerken is de muziek veel te wild.
Welke rol speelt je geloof in je werk?
Eén derde van alle optredens zijn Kerst-gerelateerd. Daarnaast breng ik met Pasen ‘Zandpassie’, waarin de rode draad in de Bijbel: het verhaal van Gods Passie voor de mens uit de doeken gedaan wordt. God schiep de mens uit een hoopje zand(grond), de zondeval volgt, de nood aan herstel, de mens die het zelf probeert, en uiteindelijk God die het komt goed maken. Hij wordt als kind in doeken gelegd, en verdwijnt als gestorven jongeman terug uit de doeken. Het wonder van Pasen breng ik op een manier die verwondering wekt: getekend in het zand.
Het wonder van Pasen breng ik op een manier die verwondering wekt: getekend in het zand.
Alle voorstellingen die ik zelf in mekaar stak met bevriende muzikanten en vertellers bevatten een stukje evangelie. ‘Jona bijt in het zand’ , Speciaal voor jou (van Max Lucado), Narnia, het Zand achter de kleerkast, enz…’
Heb je wel eens iets bijzonders meegemaakt tijdens een voorstelling?
In zorginstellingen voor bejaarden krijg je originele reacties: Zo reageerde een oude vrouw: ‘Die man is geweldig bezig!’ Ik glimlachte tevreden, tot ze verder ging: ‘Maar ik ben tégen geweld!’
Een andere bejaarde vrouw zei: ‘die man gooit de hele tijd met zand, daar ga ik niet naar blijven kijken hoor!’, tja, haar goed recht. Haha…
Maar ooit zei een 93-jarige man: ‘Dit is het mooiste dat ik in m’n hele leven gezien heb! Hoe oud ben jij? 49? Ik wens u … een zalig kerstfeest … en… eeuwig leven!‘
Hoe mooi is DAT?
Hoe kunnen de lezers meer informatie over je werk vinden?
Ik ben het meest actief op YouTube en FaceBook
Mijn website is: www.zandkunst.be
Mijn zanderig evangelie vind je hier:
Mijn persoonlijk getuigenis, getekend in het zand:
